2023: Odyseja Główna to projekt adresowany do młodych osób z dzielnicy Główna w Poznaniu. Co nietypowe, ważną częścią realizacji projektu był sam okres przygotowawczy. Zwykłe wędrowanie po dzielnicy czy inicjowane przez animatorki gry podwórkowe stały się podstawą do stworzenia programu warsztatowego, ale w życie dzielnicy wniosły one coś więcej.

Główna młodzieżą stoi. Spacerując po dzielnicy, co chwila mija się młode osoby. Są wszędzie — na boisku na Nadolniku, na osiedlowych podwórkach czy na placu zabaw przy parku ks. T. Kirschke. Nawiasem mówiąc, sława tego placu wykracza daleko poza Poznań. Odwiedzają go również rodziny z okolicznych miejscowości. Czynnikiem przyciągającym jest woda i wyposażenie placu — pompy wodne, zapory, koła czy huśtawki uruchamiające wodotryski. Nieco starsze dzieciaki może nie budują na placu wodnych koryt i podziemnych jaskini, do których te młodsze chowają się w upalne dni, ale spotykają się na ławeczkach albo grają w butelkę. Można je też spotkać w Maku na frytkach albo przy szkole, dookoła której jeżdżą na hulajnogach elektrycznych. Nie pojawiają się jednak na Fyrtlu Główna, miejscu stworzonym również dla nich.

Skoro młode osoby do nas nie przychodzą, postanowiłyśmy wyjść do nich same. Przez pierwsze miesiące po prostu spacerowałyśmy po dzielnicy — spontanicznie przyłączałyśmy się do gry w siatkówkę albo razem z młodszymi dzieciakami słuchałyśmy żabich koncertów przy stawku na Nadolniku. Warto wspomnieć, że na Głównej można spotkać chroniony gatunek kumaków. Od tego zaczęłyśmy — opowiadają Maria Lehmann, Joanna Gruszczyńska i Ola Wewior ze Stowarzyszenia Młodych Animatorów Kultury.

Stowarzyszenie Młodych Animatorów Kultury prowadzi tutaj Fyrtel Główna — społeczny dom kultury, w którym odbywają się wydarzenia skierowane do mieszkańców i mieszkanek dzielnicy. Warsztaty, spacery czy inne akcje często organizowane są przez nich samych. Tak było z Biblioteką Sąsiedzką czy Otwartym Ogrodem Nadolnik. Na Głównej brakowało biblioteki, więc sąsiedzi zebrali się i ją stworzyli. Teraz księgozbiór biblioteki liczy ponad 10 tys. woluminów. W dzielnicy nie było też miejsca, gdzie można by uprawiać rośliny i po prostu posiedzieć w gronie znajomych. Okoliczni ogrodnicy i ogrodniczki postanowili wziąć sprawy w swoje ręce i w ten sposób powstał OON, czyli ogród społeczny, w którym uprawia się pomidory, buraki, dynie czy pachnący groszek.

Ważną misją SMAK-u jest też budowanie więzi sąsiedzkich, również wśród tych najmłodszych osób. Teraz jest to możliwe dzięki projektowi 2023: Odyseja Główna, który finansowany jest przez Fundację PZU i Narodowe Centrum Kultury. Warsztaty adresowane są do osób w wieku od 8 do 15 lat i odbywają się przez całe wakacje. Wszystkie wydarzenia zostały zaprogramowane podczas dwumiesięcznego okresu przygotowawczego, który polegał na prozaicznym wędrowaniu przez dzielnicę i zabawie w gry podwórkowe.

Gra z dzieciakami w szczura, skakankę, zbijaka, kapsle czy chodnikowego twistera, to nie tylko sposób na zabicie nudy. Wspólnie spędzony czas pozwolił nam się lepiej poznać. Dzięki temu wiemy, że dziewczynki z Głównej wyczekują święta kolorów albo że kochają bubble tea, po którą jeżdżą na drugi koniec miasta. Dlaczego więc nie zorganizować święta kolorów na Głównej, a w ramach warsztatów pokazać im, że bubble tea można zrobić w domu? — opowiada Joanna Gruszczyńska.

Tematem przewodnim projektu jest szeroko rozumiany kosmos — dosłownie, ale nie tylko. Warsztaty są inspirowane kosmicznymi motywami (na przykład warsztaty Gwiezdny pył — DIY: proszki holi), ale kosmos to przede wszystkim metafora możliwości i braku ograniczeń. Projekt ma poprzez zabawę uczyć dzieciaki sprawczości, aktywności i zaangażowania. Jest też okazją do integracji i nawiązywania nowych relacji. Szczęśliwe miasto to przecież miasto oparte na dobrych relacjach sąsiedzkich, które sprawiają, że ludzie czują, że mogą zrobić coś razem i że mają wpływ na otaczającą ich rzeczywistość. Właśnie dlatego warto budować więzi już wśród najmłodszych.

Po pierwsze poprzez proste działania chcemy pokazać, że młodzi ludzie mają wpływ na to, jak wygląda ich dzielnica. Stąd razem z nimi i lokalną artystką Jagodą Szymkowiak malowaliśmy mural, transformując brzydką, szarą ścianę, w kolorowy portal-przejście do czwartego wymiaru. Po drugie, wychodząc z wydarzeniami w przestrzeń, „ożywiamy chodniki” i wytwarzamy sytuację do rozmowy i interakcji z mieszkańcami i mieszkankami — podsumowuje Maria Lehmann.

Wydarzenia w ramach projektu 2023: Odyseja Główna będa trwać do końca wakacji. W sierpniu realizowany będzie krótkometrażowy film z udziałem młodych osób z Głównej oraz reportaż dźwiękowy opowiadający o audiosferze dzielnicy. Finał odbędzie się na Dniach Sąsiada, podczas których zostaną zaprezentowane efekty pracy warsztatowej.

2023: Odyseja Główna — program:

Planeta Główna — warsztaty filmowe | 1-4, 8-9 sierpnia | godz. 14
prowadzenie: Marcin Kluczykowski, Łukasz Gajdek
zapisy i informacje: maria@animatorzysmak.pl, tel. 789 311 619
Warsztaty z reportażu dźwiękowego | 15-18 sierpnia | godz. 14
prowadzenie: Sebastian Dembski
zapisy i informacje: maria@animatorzysmak.pl, tel. 789 311 619
Warsztaty kulinarne | 22-25 sierpnia | godz. 14
prowadzenie: Ola Wewior, Joanna Gruszczyńska
zapisy i informacje: ola@animatorzysmak.pl, tel. 789 311 619

Projekt „2023: Odyseja Główna — program wydarzeń dla dzieci i młodzieży” dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury: Kultura-Interwencje. Edycja 2023 oraz środków Fundacji PZU.